Με άλλα μάτια

Με άλλα μάτια…

πηγή: iefimerida.gr

Με  αφορμή την συμπλήρωση ενός έτους  από την ψήφιση του σύμφωνου συμβίωσης, ρωτήθηκαν δύο νέα παιδιά, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, σχετικά με την ομοφυλοφιλία. Η χώρα μας και σε αυτό το τομέα μοιάζει να μην έχει ξεπεράσει στερεότυπα και προκαταλήψεις του παρελθόντος. Σε αρκετές περιπτώσεις θεωρείται θέμα ταμπού και δεν συστήνεται για συζήτηση, ωστόσο, μέσα από αυτό το άρθρο προσπαθούμε να γκρεμίσουμε τα τείχη που κάποιοι έχουν υψώσει και παραθέτουμε τα πράγματα από μια διαφορετική οπτική γωνία. Μια οπτική, που ενδεχομένως, έχει θεαθεί λιγότερο. Για λόγους δεοντολογικούς, η ταυτότητα των ερωτηθέντων  δεν αποκαλύπτεται.

Σε ποια ηλικία και υπό ποιες συνθήκες διαπιστώσατε ότι σας έλκει το ίδιο φύλο;

Κ: Στα 5

Α: Το κατάλαβα από πολύ μικρή ηλικία. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Ήμουν στον παιδικό όταν "αγάπησα" ,όπως  όλα τα παιδάκια λένε, ένα αγοράκι από την τάξη μου. Βεβαίως ,η μαμά και ο μπαμπάς είχαν ήδη προπαγανδίσει το στερεότυπο, οπότε εγώ απλώς ένιωθα άσχημα για αυτό. Μου πήρε πολλά χρόνια για να το αποδεχτώ και έτσι γύρω στα 16 μου ήταν που το αποδέχτηκα. Πάντα κρυφά από τους γονείς.

Έχετε βιώσει bulling ή ρατσισμό;

Κ: Όχι άμεσα

Α: Και ποιος δεν έχει βιώσει; Στο δημοτικό τα παιδιά είναι κανίβαλοι. Τα παιδικά χρόνια της αθωότητας και της ξεγνοιασιάς δεν ήταν και τόσο ονειρικά καθώς καθημερινά υπήρχε και κάτι το οποίο θα κορόιδευαν τα παιδιά στο τμήμα μου. Μια μου λέξη, μια μου κίνηση ήταν αρκετή για να τεθώ στο στόχαστρο και είτε να πρέπει να κρύψω τα σημάδια μου είτε να προσπαθώ να φαίνομαι στους γονείς μου χαρούμενος και ευτυχισμένος με τους πολλούς μου "φίλους".

Οι οικογένειές σας γνωρίζουν για σας; Αν ναι, ποια είναι η στάση τους σε αυτό το θέμα;

Κ: Η μητέρα μου γνωρίζει το γεγονός. Της είχα κάνει έμμεσες αναφορές πάνω στο θέμα χωρίς να το γνωρίζω από μικρή ηλικία πάνω από 15 φορές και πριν 2χρονια, της το είπα ξανά πιο άμεσα μέσω ψυχολόγου, αλλά αντέδρασε σαν να ήταν μια "φάση" και επιλογή. Παρόλο που πιστεύω ότι μέσα της γνωρίζει ότι είναι αλήθεια και δεν θέλει να το αποδεχτεί, κάποιες φορές με μειώνει και μου φέρεται απαίσια έτσι ώστε να μου κάνει πλύση εγκεφάλου. Προκειμένου να με στηρίξει οικονομικά στις σπουδές μου στο κοντινό μέλλον, μέχρι να ανεξαρτητοποιηθώ οικονομικά, το παίζουμε "κινέζοι".

Α: Φυσικά και δεν γνωρίζουν οι γονείς μου αφού οι απειλές για την σωματική μου ακεραιότητα αλλά και οι απειλές για την δίκη τους ζωή σε περίπτωση που ισχύει κάτι τέτοιο αποτελούν τροχοπέδη στο πολυπόθητο "come out". Κάπως έτσι βρήκα την Νάρνια μέσα στην ντουλάπα. Βέβαια έχω την αδελφή μου, η όποια ξέρει και ομολογώ ότι με στηρίζει.

Πώς η κοινωνία μπορεί, κατά τη γνώμη σας, να απαγκιστρωθεί από ομοφοβικές προκαταλήψεις  και στερεότυπα;

Κ: Πιστεύω ότι αυτό θα γίνει, αν αλλάξει το εκπαιδευτικό σύστημα. Να ενημερώνονται τα παιδιά περί αυτού του θέματος από μαθήματα όπως βιολογία, πολιτική παιδεία, ίσως και λογοτεχνία. Επίσης ,όταν η χώρα μας σταματήσει να είναι ένα έμμεσα θεοκρατικό κράτος.

Α: Είναι πολύ δύσκολο αυτό. Σαφώς και χρειάζεται χρόνος. Οι παλιές  γενιές δεν αναμένεται να αλλάξουν μυαλό. Πάντοτε, θα θεωρούν την ομοφυλοφιλία μια ασθένεια, μια ψυχική διαταραχή. Οι ελπίδες πλέον είναι στα χέρια της νέας γενιάς... Με εκπαίδευση επί του θέματος, σωστή ενημέρωση και διάθεση για να επέλθει αλλαγή, Η  προσπάθεια αύτη, η οποία πρέπει  να είναι συλλογική, ίσως καταφέρει κάτι.

Ποια είναι τα όνειρά σας για το μέλλον;

Κ: Αυτή η ερώτηση μου φαίνεται κάπως γενική, οπότε στα πλαίσια της συνέντευξης θα απαντήσω, όταν σταματήσουν να ακούγονται αυτοί οι φασιστικοί, ομοφοβικοί ήχοι κατά την διάρκεια της ημέρας.

Α: Αρχικά οι σπουδές. Θέλω να κάνω πολλά πράγματα όσον αφορά στις σπουδές μου. Όλοι αναζητούν κάτι σταθερό, έναν άνθρωπο να ναι δίπλα τους στις δύσκολες στιγμές, και εγώ λοιπόν αυτό θέλω. Γιατί το να είσαι ομοφυλόφιλος, αφενός δεν είναι επιλογή σου και αφετέρου πολλές φορές είναι συνώνυμο με την μοναξιά, και αυτό πονάει. Οπότε… σπουδές, έναν άνθρωπο, αν προκύψει και φυσικά κάποια στιγμή να μάθουν οι γονείς μου, προσδοκώντας την καλύτερη δυνατή σχέση μεταξύ μας.

Δανάη Τριγώνη  Γ4

Yoga: η φιλοσοφημένη πλευρά της άσκησης μέσα από μια συνέντευξη

  Ας ξεκινήσουμε εγκυκλοπαιδικά, λέγοντας ορισμένα πράγματα γι' αυτή.

Η Yoga είναι μία φυσική,νοητική και πνευματική πρακτική ή μαθητεία που προέρχεται από την Ινδία.Οι πιο γνωστές μορφές στον Δυτικό κόσμο είναι η Hatha Yoga και η Raja Yoga.

Η προέλευση της Yoga αναφέρεται στις προβεδικές ινδικές παραδόσεις,ωστόσο το πιθανότερο είναι ότι αναπτύχθηκαν περί τον 6ο και 5ο π.Χ. αιώνα στην αρχαία Ινδία ,από τα κινήματα σανιάσα και σραμάνα. Η χρονολόγηση των πρωιμότερων κειμένων που περιγράφουν τις πρακτικές της Yoga είναι ασαφής και ποικίλει από τις ινδουιστικές Ουπανισάντ έως το βουδιστικό κανόνα.

  Οι γκουρού της Yoga από την Ινδία εισήγαγαν αργότερα τη Yoga στη Δύση ακολουθώντας την επιτυχία του Παραμαχάνσα Γιογκανάντα,που έφερε τη Yoga στη Δύση το 1920 και είναι ευρέως γνωστός ως ''Ο πατέρας της Yoga στη Δύση".Το 1980 έγινε δημοφιλής στο Δυτικό κόσμο, ως σύστημα εναλλακτικής ιατρικής και φυσικής άσκησης .

  Η Yoga στις ινδικές παραδόσεις είναι κάτι περισσότερο από φυσική άσκηση,καθώς διαθέτει ένα διαλογιστικό και πνευματικό πυρήνα. Μία από τις μείζονες έξι ορθόδοξες σχολές του Ινδουισμού ονομάζεται Yoga με τη δική της επιστημολογία και μεταφυσική, η οποία συνδέεται στενά με την ινδουιστική Φιλοσοφία Σαμκύα. 

  Εμείς ρωτήσαμε για περισσότερες πληροφορίες έναν δάσκαλο της Yoga,τον Κωνσταντίνο Τουρνά. Μάθαμε λοιπόν ότι η  Yoga δεν είναι απλά γυμναστική, είναι ένας υγιής τρόπος ζωής, το να γνωρίζεις και να μαθαίνεις τον εαυτό σου με σκοπό να γίνεις ελεύθερος. Ελεύθερος από τους φόβους,τις επιβλαβείς συνήθειες, από το άγχος. Μέσα από τις ασκήσεις, το σώμα δυναμώνει, αποτοξινώνεται και η αναπνοή βελτιώνεται σημαντικά.Τα εσωτερικά μας όργανα μαλάσσονται και μια βαθιά αίσθηση ευεξίας και χαλάρωσης μάς διαπερνά, καθώς ο νους αρχίζει να γίνεται πιο ποιοτικός και περισσότερο απελευθερωμένος από το άγχος. 

Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά το περιεχόμενο της συνέντευξης:

1)Τι είναι η Yoga και τι μας προσφέρει;

Ωραία... η Yoga είναι ένα σύστημα το οποίο δε γυμνάζει απλά το σώμα αλλά μπορεί και αποβάλλει το στρες από το νου και τα συναισθήματα. Η λέξη Yoga προέρχεται απ'τη Σανσκριτική λέξη ''Yuk'' που σημαίνει ένωση, δηλαδή όταν το σώμα μου,η ανάσα μου και ο νους μου γίνονται ένα, τότε βιώνω τη Yoga, έρχομαι στο παρόν και αποστρεσάρομαι.

2)Γιατί διαλέξατε ή πιστεύετε ότι θα διάλεγε κανείς τη Yoga, αντί για κάποια άλλη άσκηση ή μορφή γυμναστικής;

Ακριβώς,  επειδή η Yoga πάει πέρα της γυμναστικής, μπορεί να γυμνάσει πάρα πολύ καλά και τα εσωτερικά μας όργανα-που είναι πολύ σημαντικό-δηλαδή σε κάθε άσκηση πιέζεται η σπλήνα,το συκώτι και γυμνάζονται κι αυτά, και καθαρίζουνε. Έχει ένα αντίκτυπο σε συναισθηματικό επίπεδο, δηλαδή κάποιος μπορεί να αποβάλλει το στρες. Σε κάθε άσκηση αποβάλλεται στρες από τον οργανισμό διότι στρες δεν είναι απλά στο νου αλλά είναι σε διάφορα σημεία του σώματος,οπότε ο ασκούμενος στη Yoga κάνοντας αυτή την άσκηση, αποβάλλει αρκετό στρες. Συνάμα η αναπνοή αλλάζει -αυτό βοηθάει καταλυτικά, γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι αναπνέουν πολύ λίγο- οπότε κάποιος θα διαλέξει τη Yoga όταν θέλει να χαλαρώσει, να βελτιώσει τη συναισθηματική του αποφόρτιση και ταυτόχρονα να γυμναστεί.

3)Πόσα είδη Yoga υπάρχουν και με ποιο ασχολείστε εσείς περισσότερο;

Αριθμητικά δεν ξέρω,δε μπορώ να πω πόσα είναι,είναι αρκετά.Λίγο πολύ όλα είναι το ίδιο,ας πούμε,απλά λίγο διαφέρουν στις ασκήσεις,στο τρόπο λίγο που το κάνεις και στις ανάσες. Η Yoga που διδάσκω και κάνω πρακτική λέγεται Ashtanga Vinyasa Yoga. Η διαφορά λίγο με τα άλλα είδη είναι ότι είναι ένα συγκεκριμένο σύστημα ασκήσεων, δεν κάνεις όποιες ασκήσεις θες, κάνεις τις ίδιες ασκήσεις και χτίζεις την πρακτική σου. Και είναι, μπορώ να πω λίγο απ'τη φύση της, πιο δυναμική.

4)Πιστεύετε ότι η Yoga επιδρά στη ψυχολογία; Μπορεί να αλλάξει η να βοηθήσει στο να αλλάξει η ψυχολογική κατάσταση ενός ατόμου;

Ναι, διότι μαθαίνουμε να αναπνέουμε σωστά.Οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν το 30% των ικανοτήτων που έχουν οι πνεύμονες ενώ το 80% από τις τοξίνες αποβάλλεται μέσω της αναπνοής, οπότε ο ασκούμενος στη Yoga μαθαίνει να αναπνέει σωστά, θυμάται να αναπνέει όπως ανάπνεε κάποτε, να χρησιμοποιεί λοιπόν περισσότερο ποσοστό των πνευμόνων. Η αναπνοή λοιπόν επειδή συνδέεται μαζί με τα συναισθήματα, δηλαδή όταν είσαι θυμωμένος, ο τρόπος αναπνοής σου αλλάζει, όταν είσαι στεναχωρημένος αλλάζει, όταν είσαι θυμωμένος αναπνέεις γρήγορα και κοφτά ή όταν είσαι στεναχωρημένος είναι πιο έντονη η  εκπνοή. Με αυτόν λοιπόν τον τρόπο, επειδή είναι μια σχέση αμφίδρομη, όταν το συναίσθημα επηρεάσει την αναπνοή έτσι και η αναπνοή θα επηρεάσει τα αρνητικά συναισθήματα. Θα τα επηρεάσει με σκοπό να τα αποβάλλει πιο γρήγορα και να γίνει συναισθηματική αποφόρτιση. Οπότε, ναι, αλλάζει η ψυχολογία πάρα πολύ με τη Yoga, και έχουνε γίνει και αμέτρητες μελέτες πλέον πως βελτιώνει τη λειτουργία του εγκεφάλου και αλλάζει η ψυχολογία, απόλυτα.

5) Θα μπορούσε να βοηθήσει και στα προβλήματα υγείας;

Βέβαια. Ας πούμε χρόνιοι πόνοι που  δεν μπορούμε να πούμε τελείως ότι θα εξαλειφθούν, αλλά σίγουρα θα πάνε προς το καλύτερο. Οπότε, και προβλήματα στο σώμα, αλλά και άμα κάποιος δεν έχει καλή μνήμη, το να κάνει Yoga και διαλογισμό σε βοηθάει πολύ, για παράδειγμα στη νόσο Αλτσχάιμερ. Πολλοί γιατροί για τη θεραπεία της παραπάνω νόσου, βάζουν τους ανθρώπους να κάνουν σαν διαλογισμό, δηλαδή τους λένε-κλείστε τα μάτια και φανταστείτε ότι είστε εκεί και μετά πηγαίνετε εκεί πέρα-αυτό είναι σαν διαλογισμός έτσι ώστε ο νους να ασκείται. Γυμνάζεται λοιπόν ο νους επίσης.

6)Πόσο καιρό ασχολείστε και πώς ξεκίνησε η επαφή σας με τη Yoga;

Εγώ ασχολούμαι 10 χρόνια με τη Yoga. Έψαχνα να κάνω κάτι, όχι απλά γυμναστήριο. Δε με γέμιζε τόσο. Ήθελα κάτι, να το πω πιο εσωτερικά ή με περισσότερη συνειδητοποίηση, οπότε έκανα ένα μάθημα και εγώ είχα μια πολύ δυνατή εμπειρία απ΄το πρώτο μάθημα, δηλαδή έτσι όπως αισθάνθηκα το σώμα μου και τον νου μου τα αισθάνθηκα ότι είναι ένα. Αισθανόμουν δυνατός και ταυτόχρονα πολύ χαλαρός. Οπότε γι'  αυτό το ξεκίνησα και μέσα από την άσκηση, έχω δει πάρα πολλά οφέλη.Το έχουνε δει και τα άτομα της οικογένειας μου,γιατί εγώ λίγο απ'τη φύση μου ήμουν λιγάκι έτσι πιο φωτιά, πιο νευρικός. Όχι ότι τώρα δε θυμώνω, γιατί εμάς μας λένε και για τη yoga ότι άμα κάνεις yoga, δε θυμώνεις. Όχι, θυμώνεις, μπορείς να χάσεις το κέντρο σου. Απλά αυτό που παρατηρείς είναι ότι επιστρέφεις γρήγορα στο κέντρο σου. Εκεί που μπορεί να θύμωνες με κάτι ή με κάποιον και να κράταγε μέρες-οτιδήποτε,ένας τσακωμός στο δρόμο ή με το φίλο σου-και να ήτανε αυτό το συναίσθημα οργής και μπορεί να κράταγε μέρες ή εβδομάδες, τώρα μέσα σε λίγες ώρες ή έστω μέχρι την επόμενη μέρα, έχει φύγει τελείως. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική διαφορά που παρατηρώ σε εμένα στη Yoga.

7)Μπορεί ο οποιοσδήποτε να κάνει Yoga ή να διδάξει;

Πολύ ωραία ερώτηση! Πρώτα θα πάμε αν μπορεί ο οποιοσδήποτε να κάνει Yoga. Yoga μπορεί να κάνει ο οποιοσδήποτε ανεξαρτήτου φύλου,ηλικίας, κάποιος που είναι άρρωστος μπορεί να κάνει yoga, κάποιος που είναι αδύνατος μπορεί να κάνει yoga, κάποιος που έχει πάρα πολλά κιλά μπορεί να κάνει yoga, κάποιος που έχει εγχειριστεί μπορεί να κάνει yoga. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να κάνει yoga και δεν έχει να κάνει η ηλικία, το τονίζω αυτό. Μπορείς να αρχίσεις, όπου αρχίσεις θα δεις οφέλη. Τώρα στο να τη διδάξουν όλοι, σε αυτό δεν συμφωνώ. Δηλαδή πρέπει ο άλλος λιγάκι να είναι αφοσιωμένος σε αυτό,για να μπορεί να πει ότι αρχίζει να διδάσκει yoga και να είναι αφοσιωμένος σε αυτή σε ολόκληρη τη μορφή της. Όχι μόνο κάνω μία άσκηση στο χαλάκι. Γιατί η yoga είναι κάτι βαθύτερο απ'το σηκώνω τα χέρια μου πάνω-κάτω, εισπνοή-εκπνοή. Είναι πώς να γίνεις καλύτερος άνθρωπος γενικότερα και πώς να εξασκείς τον εαυτό σου. Οπότε άμα κάποιος το τηρεί αυτό πιστά, με πειθαρχία και συστηματικά, τότε μπορώ να πω ότι αυτός μπορεί να πάει να διδάξει.

Χατζηδάκη Αθηνά Α'6

Άτιτλο

                                                              Άτιτλο

Ο Νίκος Αβραμάκης, Νικολής όπως θέλει να τον φωνάζουν, γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης όπου μένει μόνιμα, αλλά όπως είπε και ο ίδιος, «ουδέν μονιμότερον  του προσωρινού». Αγαπάει τη φύση και αγαπημένες του δραστηριότητες είναι η ορειβασία και η αναρρίχηση.  Σπούδασε λογιστική και εργάστηκε στο ίδιο αντικείμενο, παρόλα αυτά το θέατρο κυριάρχησε στη καρδία του. Έχει πρωταγωνιστήσει σε έργα όπως «Ένας=κανένας», «Ευμενίδες» και «Οι παλιατζούρες», έργο που παίχτηκε τον περασμένο Δεκέμβρη. 

Υπήρχε κάποιος ενδοοικογενειακός παράγοντας που σε έστρεψε στο θέατρο; Αν όχι πώς προέκυψε το ερέθισμα;

Σίγουρα υπήρχε. Ο πατέρας μου, ο οποίος έκανε θέατρο στα νιάτα του και συνήθιζε να κάνει ιστορίες  γι’αυτό. Ουδέποτε το σπουδαιολόγησα, ουδέποτε θεωρούσα ότι θα ασχοληθώ με αυτό. Κάποια στιγμή  ο πατέρας μου έμαθε ότι συστάθηκε ένα θεατρικό εργαστήρι στον τότε δήμο Καζαντζάκη. Πήγαμε στα Πεζά, όπου κάνανε ανάγνωση τον Καπετάν Μιχάλη του Καζαντζάκη,  επειδή όμως δεν είχανε καταλήξει σε πολλούς ρόλους και έλειπαν αρκετοί, μου είπε ο τότε σκηνοθέτης, ο Πέτρος ο Μαυροματίδης, να τους βοηθήσω στην ανάγνωση. Στο τέλος  μου λέει: «Την επόμενη Τρίτη έχουμε πρόβα». Εγώ του είπα ότι δεν υπάρχει περίπτωση να πάω γιατί δεν θέλω να ασχοληθώ, έχω μαθήματα, σχολές, δουλεύω. Αυτή η σχέση κράτησε γύρω στα έξι-εφτά χρόνια, όπου πάντα δεν προλάβαινα, πάντα δεν θα ήμουν μέσα, πάντα θα προσπαθούσα να αποφύγω την διαδικασία, αλλά πάντα ήμουν εκεί και έπαιζα. Συνειδητοποίησα ότι θέλω να το κάνω εξ ολοκλήρου όταν ο πατέρας μου μπήκε στο νοσοκομείο. Περνούσα όλες τις ώρες εκεί και το μόνο πράγμα που ήθελα να κάνω και με έκανε να νιώθω καλά ήταν το θέατρο. Τότε συνειδητοποίησα ότι τελικά αυτό είναι που θέλω να κάνω στη ζωή μου.

Ποια είναι η πορεία σου στο θέατρο από τα πρώτα βήματα ως τώρα;

Δεν νομίζω ότι μπορείς να πεις ότι έχω κάποια πορεία. Κανένας καλλιτέχνης δεν έχει πορεία. Δεν υπάρχει πορεία, απλά υπάρχουν κάποια συμβάντα, κάποια γεγονότα που είσαι κει ακούς τον εαυτό σου, αυτό το οποίο σου συμβαίνει και απλά ακλουθείς αυτό το οποίο θέλεις. Το στοίχημα είναι να αλλάζεις, να γίνεσαι καλύτερος άνθρωπος μέσα από αυτή τη διαδικασία. Ξεκίνησα στο θεατρικό εργαστήρι του δήμου Καζαντζάκη ως ερασιτέχνης, εραστής της τέχνης. Ανακάλυψα το ακαδημαϊκό θέατρο, τη Θεατρική Ομάδα του ΤΕΙ  όπου ως μέλος αποφάσισα κάποια στιγμή να παρατήσω τη λογιστική και να σπουδάσω στη Δραματική Σχολή με υποτροφία και όντας τυχερός, δούλευα όλα τα χρόνια των σπουδών μου. Αποφάσισα να επιστρέψω στη Κρήτη και κατέληξα να σκηνοθετώ  τη Θεατρική Ομάδα του ΤΕΙ μαζί με τον Πέτρο Μαυροματίδη. Τα τελευταία δύο χρόνια μου έχει βγει η ανάγκη να παίζω. Σίγουρα είναι μια καλή ιστορία, όχι όμως  πορεία.

Ποιόν ηθοποιό εκτιμάς περισσότερο;

Αυτόν που ποιεί ήθος, μπορεί να διαχειριστεί το εγώ του, είναι πεντακάθαρος ψυχικά και σωματικά, φροντίζει για τον εαυτό του και που μπορεί να γίνει φορέας των ιδεών και της αλήθειας σε ένα κοινό.

Ποιο πρόσωπο αποτέλεσε ή αποτελεί πηγή έμπνευσης για σένα;

Είναι δογματικό αν είναι ένα. Δεν μπορείς να εμπνευστείς μόνο από ένα πρόσωπο, σίγουρα είναι ο εαυτός σου, το περιβάλλον γύρω σου, η οικογένεια σου, οι άνθρωποι με τους οποίους συναναστρέφεσαι, οι καλλιτέχνες που θέλεις να ζυμώνεσαι γι’αυτό και μου αρέσει  να συναναστρέφομαι με πάρα πολλά είδη και ανθρώπους καλλιτεχνικά και μη. Μ’αρέσει να συναναστρέφομαι με ανθρώπους κατ’ουσίαν. Πάντα έχεις να πάρεις κάτι από κάποιον άνθρωπο ,το οποίο θα το κάνεις κτήμα σου και θα δομήσεις σε αυτό ένα όνειρο, μια ιδέα.

Από όσους χαρακτήρες έχεις υποδυθεί, ποιος χαρακτήρας αποτέλεσε πρόκληση για σένα και ποιός το προσωπείο σου;

Κάθε χαρακτήρας αποτελεί πρόκληση γιατί τίθεσαι να ανακαλύψεις έναν νέο εαυτό, να αναστήσεις ένα κείμενο, να του δώσεις σάρκα και οστά, να δημιουργήσεις ένα χαρακτήρα όπως τον έχει φτιάξει ο συγγραφέας , να τον συνθέσεις με τον σκηνοθέτη για να δώσεις την οπτική και βεβαίως οφείλει να περιέχει στοιχεία από σένα γιατί εσύ τον φέρεις. Είναι λοιπόν πρόκληση κάθε  φορά που μπαίνεις σε αυτή τη διαδικασία γιατί είτε όμορφος είτε άσχημος, όλα τα χαρακτηριστικά του, οφείλεις να τον αγαπήσεις. Άρα για ποιόν δεν είναι πρόκληση να αγαπήσει κάποιον ολοκληρωτικά και ταυτόχρονα να αποστασιοποιηθεί από αυτό ώστε να τον φέρει μέσα του με ένα τρόπο που θα μαγέψει;

Τι σημαίνει να είναι κανείς ηθοποιός και ποια είναι η προσφορά του στη κοινωνία, ιδίως στους νέους;

Δε ξέρω τι σημαίνει να είναι κανείς ηθοποιός, σίγουρα να ποιεί ήθος. Σίγουρα να κάνει αυτό που κάνει ψυχή τε και σώματι, να το θέλει τόσο πολύ που να μην αντέχει και να το διοχετεύει μέσω δημιουργικότητας και όχι μέσω του εγώ στη διαδικασία αυτή. Αυτό που έχω να πω στους νέους είναι να κάνεις αυτό που θέλεις με όλο σου το είναι και όλη σου την αλήθεια και αυτό δεν θα σε προδώσει ποτέ, άσχετα με τον αν αμείβεσαι χρηματικά, ψυχικά ή ιδεολογικά. Η αμοιβή είναι πάντα αμοιβή και δεν αποτιμάται πάντα σε χρήμα. Αυτό σε κάνει να λάμπεις και να ενώνεσαι με το σύμπαν, δε θα βαρεθείς να εργάζεσαι και δεν θα χρειαστεί να δουλέψεις ποτέ. Όσο είσαι δημιουργικός τότε ενέχει κάτι καινούριο μέσα στην ανακάλυψη και όταν μοιράζεσαι αυτήν την ανακάλυψη, δημιουργείς ένα προϊόν που θα κάνει τον άλλο να σκεφτεί και όχι να το καταναλώσει. Ζούμε σε μία άκρως καταναλωτική κοινωνία υφίσταται  πολλοί καλλιτέχνες να παράγουν προς κατανάλωση, όχι να δημιουργούν προς τέρψιν και προβληματισμό στο κοινό τους. Αυτό που έχεις να πεις, οφείλει να μιλάει στο τώρα, να αφυπνίζει πολίτες και όχι καταναλωτές.

Δεδομένου ότι το επάγγελμα του ηθοποιού δεν επιφέρει σταθερό εισόδημα, τι ήταν αυτό που σε έκανε να αφοσιωθείς στο θέατρο;

Το ότι μπορώ να δουλεύω 48 ώρες συνεχόμενα χωρίς ύπνο. Αυτή η γλυκιά και ποιοτική κούραση  μπορεί να δημιουργεί ένα ψυχικό οργασμό, που σίγουρα δεν αποτιμάται με χρήμα. Κάποια στιγμή θα μπορέσεις να πάρεις αυτά τα λίγα που σου δίνει και να τα χρησιμοποιήσεις, είτε ως Σπαρτιάτης λιτά είτε ως Αθηναίος πλούσια. Σίγουρα δεν σε ενδιαφέρει αυτό το οποίο αποτιμάται σε χρήμα, γιατί σε κάνει να εργάζεσαι πάνω σε αυτό, δε θα κουραστείς και δε θα βαρεθείς ποτέ.

Θεωρείς ότι η κρίση έχει πλήξει το θέατρο; Και στον αντίποδα, ότι έχει βοηθήσει νέα ταλέντα να έρθουν στην επιφάνεια;

Η κρίση όπως λένε και οι Κινέζοι είναι ένα ενδιαφέρον συμβάν. Ζούμε έντονους καιρούς προκλήσεων προσωπικών και κοινωνικών. Ναι έχει βοηθήσει το θέατρο, γιατί πάντα από τέτοιες συνθήκες κατέφερε να κάνει την εμφάνισή του, να προσφέρει και να δείξει πόσο οργανικά είναι συνδεδεμένο με την ανθρώπινη φύση, δεν θα σταματήσει ποτέ.

Με  βάση την εμπειρία σου, το κοινό που παρακολουθεί τις παραστάσεις πιστεύεις ότι είναι ένα ώριμο κοινό με θεατρική παιδεία;

Πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουν θέατρο συνειδητά. Θα υπάρχουν άνθρωποι που επιλέγουν να πάνε να δουν έναν ηθοποιό ή σκηνοθέτη γιατί έχει κάτι να τους δώσει. Θα υπάρχουν όμως και  άνθρωποι που επιλέγουν να δουν μία παράσταση γιατί τους αρέσει το μοτίβο το οποίο χρησιμοποιεί ή γιατί είναι προσφιλές στις ιδεολογικές τους ανησυχίες. Το θέατρο πάντα θα έχει να προσφέρει σε αυτό το κοινό ακόμα και σε αυτόν που δεν έχει ιδέα τι θα δει ούτε τι σημαίνει θέατρο ή ποιες είναι οι συμβάσεις του. Η όλη διαδικασία είναι πολύ ευχάριστη. Οφείλεις να έχεις ένα κομμάτι από ένα βουνό. Αυτό το χωραφάκι οφείλεις να του βγάζεις τις πέτρες, να το καλλιεργείς, να το ποτίζεις και αυτό να βγάζει αυτά τα οποία εσύ με τόσο κόπος τα έχεις κάνει να ανθίσουν. Πάντα θα βρεθεί κάποιος που θα αναγνωρίσει ένα δέντρο ή ένα λουλούδι αρκεί να είσαι εκεί να τα προσφέρεις.

Στη χώρα μας τί αλλαγές επείγει να γίνουν στο θέατρο;

Όποιες αλλαγές είναι να γίνουν, θα γίνουν και ότι αλλαγές ήταν να γίνουν, έχουν ήδη γίνει, το θέμα είναι τι θέαση έχουν εκείνοι που ασχολούνται με το θέατρο, ούτως ώστε να γίνει περισσότερο ένα με τo κοινωνικό σύνολο, να αφουγκράζονται περισσότερο αυτό το οποίο συμβαίνει και μέσα από τα ήδη υπάρχοντα έργα που έχουν γραφτεί από πολύ σπουδαίους ανθρώπους ή μέσα από τη σύνθεση αυτών και τη παράγωγη κάποιων νέων παραστατικών μέσων να μιλήσουν στο θεατή σεβόμενοι αυτόν. Άρα η διαδικασία είναι άκρως θεατρική. Ακούω, αντιλαμβάνομαι, συνειδητοποιώ και δρω.

Πώς το θέατρο μπορεί να αναβαθμίσει τη ποιότητα της μέσης εκπαίδευσης;

Το θέατρο είναι ένα μέσο για να μπορέσεις να εκπαιδεύσεις, όχι μόνο στη μέση εκπαίδευση αλλά σε όλα τα στάδια του μέσου ανθρώπου. Είχα την τύχη ως ερασιτέχνης να βρίσκομαι σε ένα θίασο, όπου κάποια στιγμή εμφανίστηκε ένας παππούς 91 ετών ο οποίος δεν ήξερε σχεδόν να γράφει, αλλά είχε διαβάσει όλα τα έργα του Καζαντζάκη. Αυτός ο άνθρωπος ανέβηκε πάνω στη σκηνή και έπαιξε θέατρο , δεν ήξερε για ποιο λόγο το έκανε αλλά τελικά το έκανε και αυτός ο άνθρωπος πήρε ζωή, αφύπνισε ένα ολόκληρο χωριό. Αυτός ο άνθρωπος είναι ένα πρότυπο παιδείας για μένα. Ότι όσο μικρός ή μεγάλος είσαι και έχεις θέληση να μαθαίνεις καινούρια πράγματα και αυτό σε κάνουν να νιώθεις καλά, πόσο μάλλον το θέατρο, αποδεικνύει πως όσο μικρός ή μεγάλος είσαι αν έχεις έναν άνθρωπο δίπλα σου που μπορεί να σε καθοδηγήσει και να σου δώσει αυτή τη μαγεία, τότε ναι! Το θέατρο ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα μέσο για να μπορέσεις να εκπαίδευσης ένα πολίτη και κατ’εμέ ένας άνθρωπος οφείλει να μπει για μία φορά στη ζωή του μέσα σε αυτή τη διαδικασία για να το καταλάβει από μόνος του. Οτιδήποτε και αν σου απαντήσω θα φαίνεται δογματικό. Καλό θα είναι ο κάθε ένας να έχει τη δική του εμπειρία μέσα από αυτό.

Το Ελληνικό σχολείο διδάσκει σωστά το θέατρο στους μαθητές; Αν όχι, ποιο είναι κατά τη γνώμη σου ο σωστός τρόπος διδασκαλίας του;

Ζούμε χαλεπούς καιρούς κατανόησης της παιδείας. Ανέκαθεν ήταν έτσι, γιατί οι άνθρωποι έχουν μεγαλώσει και έχουν ξεχάσει πώς να είναι παιδιά. Το να φέρεις το δεκάχρονο εαυτό σου, να σε δει και να σε κρίνει εκείνη την ώρα που κάνεις κάτι είναι μία πολύ καλή μεθοδολογία για να καταλάβεις τι σημαίνει να κάνω κάτι και αν αυτό είναι εκείνο που ήθελα να γίνω.  Έχω την αίσθηση ότι οι άνθρωποι καθώς μεγαλώνουν αδυνατούν να καταλάβουν τι ήταν αυτό το οποίο τους έλλειπε όταν μαθήτευαν και δε ψάχνουν να βρουν τρόπους να εφαρμόσουν έναν καλύτερο τρόπο διδασκαλίας και παιδείας. Σίγουρα είναι το θέατρο ένας από αυτούς, το έχει δείξει ο χρόνος. Είναι ένα μέσο για να παιδεύσεις, να δημιουργήσεις έξυπνους ανθρώπους, ξυπνούς δηλαδή, που δεν κοιμούνται. Δε ξέρω τι κάνουν λάθος όμως σίγουρα εφαρμόζουν μία μεθοδολογία πολύ απαρχαιωμένη, δεν ακούνε τι είναι αυτό που θέλουν να πουν οι νέοι άνθρωποι, δεν δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να μπορέσουν να εκφραστούν και ψάξουν τη θέση τους μέσα σε αυτό που θέλουν να γίνουν. Η θεωρητική προσέγγιση του θεάτρου τα τελευταία χρόνια ήταν μια πάρα πολύ καλή μεθοδολογία για να καταλάβει κάποιος τι είναι θέατρο από τα παιδικά του χρόνια ακόμα. Οτιδήποτε και αν σου αναλύσω στη θεωρεία, αν δεν περάσουμε στη πράξη, επειδή το θέατρο είναι δράση, ή λείπουν ή έλλειπαν και θα λείψουν ηθοποιοί μέσα από τη διδασκαλία του θεάτρου για να περάσουμε στη δράση. Ένα κείμενο, είναι κείμενο, παραμένει στο χαρτί, δε το κάνεις ποτέ δικό σου αν δε το κατανοήσεις ή δε βρεις τρόπο να εκφραστείς μέσα από αυτό.

Τι θα συμβούλευες τους νέους που θέλουν να ασχοληθούν επαγγελματικά με το θέατρο ή τον κιν/φο; Είναι εύκολο για παιδιά που ζουν στην επαρχία να ακολουθήσουν το όνειρό τους;

Δε κατάλαβα ποτέ το διαχωρισμό αυτό της επαρχίας και της πρωτεύουσας. Ο καθένας είναι ελεύθερος να ακολουθήσει το όνειρό του. Το υπέρτατο αγαθό στο σύμπαν είναι η ελευθερία. Όταν λοιπόν θέλω να κάνω κάτι, θα το κάνω, το μόνο που οφείλω να κάνω είναι να απαγκιστρωθώ από οτιδήποτε μου λέει «δε μπορείς» γιατί αν το θες πραγματικά θα βρεις τα μέσα. Ο άνθρωπος στην εξέλιξη του έχει  καταφέρει να κάνει θαύματα, οπότε δεν τον καταλαβαίνω αυτόν το διαχωρισμό. “The sky is the limit” λένε οι άγγλοι, οπότε βρες το χώρο σου μέσα σε αυτό το οποίο θες και κάντο. Μη το σκέφτεσαι, κάντο και θα το σκεφτείς μετά.

Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;

Αν πω ότι δεν έχω σχέδια θα το πιστέψεις; Δεν ξέρω αν έχω σχέδια βασικά. Αυτό που κάνω τελευταία είναι να ακούσω τι συμβαίνει μέσα στο παρόν μου και μιας και κατάφερα να ζήσω με αυτό που αγαπώ, τότε είμαι πολύ ευτυχισμένος. Μπορεί σε 4-5 χρόνια να ανοίξω σουβλατζίδικο, ταβέρνα, να πάρω τα βουνά, να θέλω να γυρίσω τον κόσμο με ένα σακίδιο στη πλάτη. Το θέμα είναι να είσαι εκεί, να ακούς τον εαυτό σου, να τον ακούς πάρα πολύ καλά, ξέρει τι θέλεις και να το υλοποιείς. Οπότε δε ξέρω αν θα βρίσκομαι εδώ ή στην Αθήνα, το θέμα είναι να είμαι και ο σκοπός μου λοιπόν στο μέλλον είναι να είμαι αληθινά αυτό που θέλω.               

Αν η ζωή σου ήταν ταινία τι τίτλο θα της έδινες;

Τους τίτλους συνήθως τους δίνουν άλλοι. Σε ένα έργο, το τίτλο δε τον φέρει όλο το έργο είναι ένα απόσπασμα αυτού. Άρα τον τίτλο θα μπορούσε να τον βάλει ένας σκηνοθέτης, δεν είμαι όμως σκηνοθέτης. Δε θα ήθελα να βάλω τίτλο σε κάτι. Αν ενδιαφέρει κάποιον κάτι, είναι να μπει στη διαδικασία  να το διαβάσει ο ίδιος και εν τέλει δεν έχει σημασία αν το διαβάσει ο ίδιος ή οποιοδήποτε άλλος, σημασία έχει να γράφει το δικό του βιβλίο με τα δικά του γράμματα, σελίδες και χρώματα και ας μην τον ενδιαφέρει να διαβαστεί ποτέ. Δεν είναι αυτή η ουσία, άρα σίγουρα θα ήταν άτιτλο.